Tết Nguyên Đán là dịp lễ quan trọng nhất trong năm của người Việt Nam. Trong những ngày Tết, mọi người đều muốn có một không gian sống sạch sẽ, tươi mới và đầy đủ. Để làm được điều đó, trước Tết, mọi gia đình đều có những công việc chuẩn bị cần thiết, trong đó có hai tục lệ truyền thống là kiên quét nhà và gánh nước.
Kiên quét nhà là tục lệ không quét nhà trong ba ngày đầu năm mới, từ mùng 1 đến mùng 3 Tết. Người ta tin rằng, nếu quét nhà trong những ngày này, sẽ quét đi may mắn và tài lộc của gia đình. Do đó, trước Tết, mọi người thường dọn dẹp kỹ càng từ trong ra ngoài, từ trên xuống dưới, để đón vận may vào nhà. Quét nhà cũng có ý nghĩa tâm linh là loại bỏ những điều xấu xa, tiêu cực trong năm cũ, để bắt đầu một năm mới an lành và hạnh phúc.
Gánh nước là tục lệ mang nước sạch vào nhà vào sáng sớm ngày mùng 1 Tết. Người ta tin rằng, nước mang vào nhà sớm sẽ mang theo sự tươi mới, khởi sắc và sinh khí cho gia đình. Nước được mang vào nhà thường là nước suối hoặc nước giếng, không phải nước máy hay nước mưa. Người mang nước phải là người có hoàn cảnh tốt, có duyên với gia chủ, không mang theo điềm xui. Gánh nước cũng có ý nghĩa tâm linh là rửa sạch những bụi bặm của năm cũ, để đón nhận những điều tốt đẹp của năm mới.
Kiên quét nhà và gánh nước là hai tục lệ mang đậm bản sắc văn hóa của người Việt Nam trong dịp Tết Nguyên Đán. Chúng không chỉ thể hiện sự tôn trọng và niềm tin vào vận mệnh, mà còn thể hiện sự quan tâm và chăm sóc cho không gian sống của mình. Những tục lệ này cũng góp phần giữ gìn và truyền bá những giá trị truyền thống của dân tộc Việt Nam qua các thế hệ.